Hiện tượng say thang máy: Nguyên nhân và cách khắc phục

Say thang máy là gì?

Say thang máy là một hiện tượng rối loạn cảm giác tạm thời, thường xảy ra khi người sử dụng thang máy di chuyển theo phương thẳng đứng với tốc độ thay đổi nhanh, khiến hệ thống cảm nhận thăng bằng của cơ thể không kịp thích nghi.

Triệu chứng say thang máy phổ biến có thể bao gồm:

• Chóng mặt, choáng váng

• Cảm giác buồn nôn

• Mất thăng bằng

• Đổ mồ hôi lạnh

• Nhức đầu nhẹ

Mức độ ảnh hưởng có thể khác nhau tùy theo từng người, thường gặp hơn ở người già, trẻ em hoặc những người có tiền sử say tàu xe.

Nguyên nhân gây ra hiện tượng say thang máy

Rối loạn cảm giác thăng bằng

• Khi thang máy di chuyển lên hoặc xuống, tai trong – bộ phận cảm nhận thăng bằng của cơ thể – sẽ ghi nhận chuyển động. Tuy nhiên, nếu mắt hoặc cơ thể không cảm nhận được sự di chuyển tương ứng, sẽ xảy ra xung đột tín hiệu giữa các cơ quan cảm nhận.
• Điều này tương tự như hiện tượng say xe – não bộ không thể xử lý tín hiệu mâu thuẫn một cách hợp lý, dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt.

Tốc độ thang máy thay đổi đột ngột

• Một số thang máy cũ hoặc không được bảo trì đúng cách có thể tăng giảm tốc độ bất thường, gây ra cảm giác “sốc trọng lực”.
• Thậm chí, với những thang máy hiện đại nhưng chạy quá nhanh, người dùng lần đầu sử dụng hoặc có cơ địa nhạy cảm cũng dễ bị say.

Không gian kín, thiếu oxy

• Cabin thang máy là một không gian kín, nếu vận hành trong thời gian lâu, lượng oxy trong cabin có thể giảm nhẹ, gây cảm giác ngột ngạt, mệt mỏi – dễ dẫn đến chóng mặt và buồn nôn.

Tâm lý lo âu, căng thẳng

• Những người sợ không gian kín (claustrophobia), sợ độ cao hoặc có tiền sử hoảng loạn khi ở trong thang máy cũng dễ bị say hơn. Căng thẳng và lo âu làm tăng phản ứng thần kinh, khiến cơ thể nhạy cảm hơn với sự thay đổi chuyển động.

Những ai dễ bị say thang máy?

Không phải ai cũng bị say thang máy, nhưng các nhóm đối tượng sau có khả năng gặp phải cao hơn:

• Người lớn tuổi: do khả năng điều chỉnh thăng bằng kém hơn.

• Trẻ nhỏ: hệ thần kinh chưa phát triển hoàn thiện.

• Phụ nữ mang thai: dễ nhạy cảm với chuyển động và mùi.

• Người bị rối loạn tiền đình hoặc huyết áp thấp.

• Người có tiền sử say tàu xe, say máy bay.

• Người vừa thức dậy hoặc đang đói, thiếu ngủ.

Say thang máy có nguy hiểm không?

Đa số trường hợp say thang máy không nguy hiểm, chỉ gây khó chịu tạm thời. Tuy nhiên, nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên hoặc gây ảnh hưởng đến sinh hoạt, tâm lý, bạn cần chú ý:

• Có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về tiền đình, tim mạch hoặc thần kinh.

• Người bị mất thăng bằng đột ngột trong thang máy có nguy cơ té ngã nếu không bám tay vịn.

• Cảm giác say kéo dài có thể ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc nếu bạn phải di chuyển thường xuyên bằng thang máy.

Cách khắc phục hiện tượng say thang máy

• Hít thở sâu, giữ tinh thần thư giãn: Khi vào thang máy, bạn nên giữ tâm trạng thoải mái, thả lỏng cơ thể và hít thở đều. Tránh căng thẳng hoặc suy nghĩ tiêu cực sẽ giúp não bộ xử lý cảm giác tốt hơn.
• Hạn chế nhìn xuống hoặc nhìn quanh: Nếu bạn hay bị say thang máy, hãy nhìn vào một điểm cố định phía trước hoặc nhắm mắt lại để giảm sự xung đột giữa thị giác và cảm nhận chuyển động.
• Đứng sát vách, không quay lưng ra giữa: Khi đứng ở góc cabin hoặc tựa nhẹ vào thành, bạn sẽ cảm thấy ổn định hơn thay vì đứng giữa không gian thang máy.
• Sử dụng miếng dán chống say hoặc thuốc hỗ trợ: Một số người có thể sử dụng miếng dán chống say, tinh dầu bạc hà, kẹo gừng hoặc thuốc chống say tàu xe nếu biết trước bản thân dễ bị say.
• Không vào thang máy khi đang đói hoặc mệt: Khi bụng đói, thiếu ngủ hoặc cơ thể mệt mỏi, khả năng điều chỉnh thăng bằng sẽ yếu hơn. Hãy tránh dùng thang máy trong những thời điểm này nếu có thể.

Liệu có thể can thiệp ngay từ thiết kế thang máy?

Để giảm chênh lệch áp suất khi thang máy di chuyển, nhà sản xuất thường thiết kế hệ thống điều áp tại hai vị trí: cabin và giếng thang. Cabin được tạo khe hở để lưu thông không khí, còn giếng thang cần có lỗ thoát hơi hoặc ô thoáng nhằm tránh hiện tượng cabin bị ép như pittông trong xilanh. Ngoài ra, hệ thống thông khí còn giúp không gian giếng thang thông thoáng, hạn chế ẩm mốc, vi khuẩn gây hại cho sức khỏe và thiết bị.

Cabin thang máy có thể được thiết kế thêm tay vịn và gương để hỗ trợ người có cơ quan tiền đình yếu hoặc di chuyển bằng xe lăn. Gương không chỉ giúp quan sát dễ dàng mà còn tạo cảm giác không gian rộng hơn, phân tán sự chú ý, giảm căng thẳng trong không gian kín – yếu tố gây say thang máy ở nhiều người.

Ngoài giải pháp về thiết kế cabin, việc lựa chọn thang máy có tốc độ phù hợp với người sử dụng cũng như công năng sử dụng cũng rất quan trọng. Chia theo hai nhóm là thang máy gia đình và thang máy công cộng, nhà đầu tư và nhà cung cấp có thể cùng nhau tính toán để tìm ra loại thang có thiết kế phù hợp nhất.

Với thang máy gia đình, các thang có độ cao từ 5 tầng trở xuống hoặc gia đình có người già, trẻ nhỏ nên lựa chọn dòng thang máy có vận tốc dưới 1m/s; khung tiêu chuẩn châu Âu khuyến khích người sử dụng lựa chọn thang có tốc độ từ 0,15m/s – 1m/s cho các trường hợp này.

Với thang máy công cộng, tốc độ di chuyển được khuyến nghị là 1,5m/s cho thang 6–9 tầng, 1,75m/s cho 10–15 tầng và dưới 7m/s với thang cao tầng. Tốc độ càng cao, sự thay đổi áp suất và chuyển động càng mạnh, dễ gây cảm giác say thang máy. Vì vậy, cần chú trọng thiết kế cabin và giếng thang để giảm thiểu tác động tiêu cực này.

Thang máy là thiết bị vận chuyển ngày càng trở nên cấp thiết trong đời sống hằng ngày nên mức độ ảnh hưởng của thiết bị này đến sức khỏe con người cũng là vấn đề cần được quan tâm từ cả phía nhà cung cấp thang máy và chủ đầu tư. Ngoài các vấn đề an toàn kỹ thuật liên quan đến tính mạng thì các vấn đề về sức khỏe này cũng cần được sát sao từ các đơn vị liên quan tạo nên các bộ quy chuẩn, cùng đó là khuyến cáo với người sử dụng.

Hiện tượng say thang máy tuy không phổ biến như say tàu xe, nhưng lại gây ra cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt nếu không xử lý đúng cách. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các cách khắc phục đơn giản như hít thở, điều chỉnh tư thế, bổ sung oxy… sẽ giúp bạn di chuyển bằng thang máy dễ chịu hơn.

Đừng quên chọn thang máy hiện đại, an toàn và được bảo trì thường xuyên – đây cũng là một yếu tố quan trọng giúp hạn chế hiện tượng say khi sử dụng thang máy.

Nguồn tham khảo: https://tapchithangmay.vn/tai-sao-co-nguoi-say-thang-may/

Thang máy Hưng Long – Địa chỉ uy tín lắp đặt vận hành thang máy tại Hải Dương và khu vực miền Bắc

Trong những năm gần đây, nhu cầu sử dụng thang máy dân dụng và công nghiệp tại Hải Dương ngày càng tăng cao. Sự phát triển mạnh mẽ của đô thị hóa, các công trình nhà ở, khách sạn, nhà xưởng, bệnh viện… đòi hỏi những giải pháp vận chuyển thông minh, an toàn và tiết kiệm diện tích. Thang máy Hưng Long tự hào là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực cung cấp, lắp đặt và bảo trì thang máy tại Hải Dương, đồng hành cùng hàng ngàn khách hàng trong và ngoài tỉnh.

Với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và tinh thần trách nhiệm cao, Hưng Long cam kết đem đến sản phẩm chất lượng – dịch vụ hoàn hảo – giá thành hợp lý.

Thang máy Hưng Long – Nâng tầm chất lượng cuộc sống

Hotline: 0907 689 179

Địa chỉ: 157 đường Thanh Bình, phường Thanh Bình, TP Hải Dương.

Fanpage: https://www.facebook.com/hunglongelevator/